کد مطلب:276838 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:440
اختلاف بنی عباس و انقراض دولتشان
از جمله علائم حتمی كه در اخبار فراوانی از ائمه ی معصومین علیهم السلام روایت شده است، مسئله اختلاف «بنی عباس» و از بین رفتن خلافت، و انقراض دولت آنهاست.
این موضوع چنان شایان دقت و درخور اهمیت است كه پیوسته مورد توجه ائمه اطهار علیهم السلام بوده و همیشه آنرا به پیروان مومن و واقعی خود گوشزد فرموده اند تا جائی كه حتی پیدایش و ظهور دولت حق و قیام حضرت مهدی علیه السلام را به انقراض سلطنت آنان مربوط دانسته اند.
از مجموع روایاتی كه درباره ی انقراض خلافت بنی عباس و همچنین انقراض آخرین دولت نوسازی شده ی آنان، قبل از ظهور به دست ما رسیده، چنین استفاده می شود كه ظهور حضرت ولی عصر -عجل الله تعالی فرجه- پس از سرنگونی آخرین دولت آنان است كه بدست توانای (سومین خراسانی) كه سیدی از دودمان پاك خاندان رسالت و ولایت است، و از ایران قیام می كند [1] صورت خواهد گرفت.
در این باره روایات زیادی وجود دارد كه به چند نمونه اشاره می كنیم:
1- مرحوم علامه مجلسی علیه الرحمه، در بحارالانوار به نقل از كتاب «العددالقویه» تالیف رضی الدین حلی چنین می نویسد:
از سلمان فارسی رضی الله عنه روایت شده است كه وی گفت:
[ صفحه 89]
به خدمت حضرت امیرالمومنین علیه السلام شرفیاب شدم در حالی كه آن حضرت خود تنها در خانه بود عرض كردم: یا امیر المومنین! حضرت قائم علیه السلام كه از نسل شماست كی ظهور می كند؟ حضرت آه عمیقی كشید و سپس فرمود: «قائم» قیام نمی كند مگر هنگامی كه بچه ها به ریاست برسند و حقوق الهی پایمال شود، و قرآن را با غنا «آهنگ موسیقی» بخوانند.
«فاذا قتلت ملوك بنی عباس اولی العمی و الالتباس، اصحاب الرمی عن الاقواس، بوجوه كالتراس، و خرجت البصرة، هناك یقوم القائم من ولد الحسین علیه السلام»
هنگامی كه پادشاهان بنی عباس كه مردمانی كور دل و نیرنگ باز می باشند با تیرهائی كه از كمان می گذرد بوسیله ی اشخاصی كه صورتهای پهنی مانند (سپر) دارند به قتل رسیدند، و شهر بصره خراب گردید، و در آن قائم علیه السلام كه از اولاد امام حسین علیه السلام است قیام می كند. [2] .
دراین روایت چنانكه ملاحظه می فرمائید به دو علامت از علامت های «ظهور» اشاره شده است. یكی انقراض خلافت بنی عباس، و دیگری خراب شدن شهر بصره، اما روایات دیگری در دست است كه نشان می دهد سلطنت بنی عباس پس از انقراض نخستین، بار دیگر تجدید می شود و سپس همزمان با ظهور حضرت ولی عصر (ارواحناه له الفداء) یا اندكی پیش از آن منقرض می گردد و آنگاه حضرت ظهور می فرمایند.
برای تایید این مطلب به نمونه هائی دیگر توجه فرمائید.
2- در كتاب «غیبت نعمانی» از امام باقر علیه السلام روایت كرده است كه آن حضرت فرمود:
هنگامی كه در میان «بنو فلان» (منظور بنی عباس است) اختلاف افتاد، به انتظار فرج باشید، و فرج شما نخواهد رسید مگر آنكه (بنو فلان) اختلاف پیدا كنند: همین كه آنها اختلاف نمودند به انتظار صیحه ای كه در ماه مبارك رمضان شنیده می شود، و خروج حضرت «قائم علیه السلام» باشید كه خداوند هر آنچه را كه بخواهد انجام می دهد و «قائم علیه السلام» هرگز قیام نمی كند و شما آنچه را كه دوست می دارید نمی بینید مگر آنكه فلان طایفه (یعنی بنی عباس) در میانشان اختلاف پیدا شود، و چون چنین شد مردم درباره آنان به طمع بیفتد و اختلاف كلمه روی دهد- یعنی
[ صفحه 90]
یكپارچگی آنان از بین برود و حكومتشان از هم بپاشد و سفیانی خروج كند [3] .
3- ابوبصیر از حضرت امام محمدباقر علیه السلام روایت كرده است كه آن حضرت فرمود:
حضرت قائم علیه السلام در سالهای فرد- نه، یك، سه، پنج، قیام خواهد كرد و فرمود: هنگامی كه بنو امیه اختلاف كردند و حكومتشان از دست رفت (بنی عباس) به حكومت خواهند رسید، و آنان همواره در بهار حكومت و طراوت زندگی خواهند بود تا آنكه دچار اختلاف شوند، همین كه به اختلاف افتادند، حكومتشان از دست خواهد رفت. و مردم مشرق و مغرب نیز به اختلاف دچار خواهند شد.
آری، اهل قبله نیز گرفتار اختلاف می شوند، و مردم از شدت ترس، به ناراحتی و سخنی خواهند افتاد، و پیوسته به همین حال (ترس و نگرانی) هستند تا آنگاه كه آواز دهنده ای از آسمان آواز دهد، پس همین كه آواز داد كوچ كنید، كوچ كنید، كه بخدا قسم گویا او را (یعنی حضرت قائم علیه السلام) را می بینم كه در میان ركن و مقام ایستاده و از مردم به امر نو، و كتاب نو و حكومت آسمانی نو، بیعت می گیرد.
«اما انه لایرد له رایه حتی یموت» آگاه باشید و بدانید كه هر پرچمی كه به هر سوئی می فرستند تا پایان عمر او باز گردانده نمی شود و یا اینكه تا پایان عمر حضرتش هیچ پرچمی علیه او برافراشته نمی گردد. [4] .
4- همچنین امام باقر علیه السلام در روایتی فرمود:
بنی فلان (یعنی بنی عباس)، ناچار باید به سلطنت برسند، و همین كه به سلطنت و حكومت رسیدند، و سپس اختلاف نمودند، حكومتشان از یكپارچگی خواهد افتاد و كارشان پراكنده خواهد شد تا آنكه (خراسانی) و (سفیانی) بر آنان خروج كنند، این از «مشرق» و آن دیگری از «مغرب» همچون دو اسب میدان مسابقه بسوی كوفه پیشتازی كنند، و این از مشرق، و آن از مغرب، تا آنكه نابودی (بنی فلان) بدست آن دو انجام پذیرد، آن چنان كه حتی یك نفر از آنان را باقی نگذارند. [5] .
[ صفحه 91]
5- ابن ابی یعفور، گفت: امام صادق علیه السلام به من فرمود:
نابودی فلان كس (نام یكی از بنی عباس) را به دست داشته باش و با انگشتان دستت بشمار، و خروج سفیانی، و كشته شدن یك نفر- ظاهرا منظور نفس زكیه است- و لشكری كه به زمین فرو می رود، و صدا.
عرض كردم: صدا چیست؟ آیا همان آواز دهنده ای است كه آواز می دهد؟
فرمود: آری و صاحب الامر علیه السلام با همان صدا شاخته می شود و سپس فرمود:همه ی فرج در نابودی فلانی (از بنی عباس) است. [6] .
6- محمد بن صامت می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض كردم:
هیچ نشانه ای در پیشاپیش این امر «یعنی ظهور حضرت صاحب الامر علیه السلام» نیست؟
فرمود: چرا عرض كردم: آن نشانه چیست؟
فرمود: نابودی عباسی، (یعنی یك نفر از بنی عباس) [و در بعضی از نسخه ها نابودی بنی العباس است] و خروج سفیانی، و كشته شدن نفس زكیه، و فرو رفتن زمین در بیداء، و صدائی از آسمان.
عرض كردم: فدایت شوم می ترسم كه این كار به طول بیانجامد؟
فرمود: نه، آن مانند رشته منظمی به دنبال هم خواهند آمد. [7] .
7- مرحوم سید بن طاووس علیه الرحمه، در كتاب «الملاحم و الفتن» حدیثی را از امام صادق علیه السلام در مورد انقراض سلطنت بنی عباس بدین گونه آورده است:
«وردی عن الصادق جعفر بن محمد علیه السلام انه سئل عن ظهور قائم اهل البیت علیهم السلام فتنهد و بكی ثم قال: یا لها من طامة، اذا حكمت فی الدوله الخصیان، و النسوان و السودان، و احدث الاماره الشبان و الصبیان، و خرب جامع الكوفه من العمران و انعقد الجسران، فذلك الوقت زوال ملك بنی عمی العباس، و ظهر قائمنا اهل البیت علیهم السلام». [8] .
و روایت شده كه از صادق آل محمد صلی الله علیه و آله راجع به ظهور قائم اهل بیت علیهم السلام پرسیدند،
[ صفحه 92]
آن حضرت آه سردی كشید و گریه كرد و سپس فرمود: تا آن وقت چه مصائب بزرگی خواهد بود. وقتی كه «افراد اخته» [یعنی: مردانی كه بیضه ی آنها را كشیده اند] و «زنها» و «سیاهان» به حكومت رسیدند، و جوانها و بچه ها امارت و فرمانروائی كردند، و جامع كوفه (یعنی: مسجد كوفه) از آبادی خراب شد، و آن دو جسر (یعنی: پلهای روی شط كوفه) ساخته شد، و در آن موقع سلطنت بنی عباس دچار زوال ونابودی می شود و حكومتشان از بین می رود و قائم ما اهل بیت علیهم السلام ظهور خواهند نمود.
در این حدیث شریف امام صادق علیه السلام چهار علامت از علائم ظهور حضرت قائم علیه السلام را بیان فرموده است كه مختصرا توضیح می دهیم:
1- امام علیه السلام فرموده است: «اذا حكمت فی الدولة الخصیان» یعنی: از جمله علائم ظهور، حكومت «اخته ها» است (یعنی كسانی كه مردی ندارند) و ظاهرا منظور حضرت از این جمله كنایه از عدم شخصیت آنان است و گوئی امام علیه السلام می خواهد بفرماید در موقعی كه اشخاص بی صلاحیت و نوكر صفت كه از خود هیچ گونه رای و تدبیر و شخصیتی ندارند، و پیوسته تابع این و آن غلام حلقه به گوش دیگران هستند، به حكومت رسیدند، در آن موقع باید منتظر فرج بود.
2- امام علیه السلام فرموده است:«و احدث الاماره الشبان و الصبیان» یعنی: زمانی كه جوانها و بچه ها دولت را قبضه كردند، این نیز یكی از علائم ظهور است. و معنای سخن حضرت این است كه وقتی جوانها و بچه ها كه رای و تدبیری ندارند و غالبا تابع احساسات و هوا و هوس خود می باشند و تجربه ای در زندگی ندارند به ریاست رسیدند و دولتها را در اختیار خود گرفتند باید منتظر فرج بود. زیرا: تا آن موقع چنین چیزی نبوده است و به حكومت رسیدن بچه ها و جوانها چیز تازه ای است.
3- امام علیه السلام فرموده است «و خرب جامع الكوفه من العمران» یعنی: هرگاه دیدید كه مسجد كوفه از آبادی افتاد، بدانید كه این یكی از جمله ی علائم است و البته واضح است كه خرابی مسجد به نداشتن نمازگزار و تهی شدن از نماز و عبادت است. و مسجد زمانی از آبادی می افتد كه نمازگزاری نداشته باشد و وقتی كه مردمی نبودند كه به مسجد بروند و نماز بخوانند و عبادت كنند قهرا مسجد از آبادی می افتد.
[ صفحه 93]
4- حضرت فرموده است «وانعقدت الجسران» یعنی: و تا زمانی كه در كوفه (دو پل ساخته شود) باید منتظر ماند، و در نسخه ی دیگری بجای «جسران» كه معنای ساخته شدن «دو پل» بر روی شط فرات است كلمه ی «جیران» وارده شده است و در این صورت معنای سخن حضرت چنین می شود كه: زمانی كه مسجد كوفه همسایه پیدا كرد و اطراف آن آباد شد، و خانه ها و ساختمانها بنیان گردید، پس در آن موقع حكومت بنی عباس دچار زوال و نابودی می گردد و قائم ما اهل بیت علیهم السلام ظهور می نماید و بحمدالله همه ی اینها تاكنون واقع شده و امید است كه خداوند عالمیان به ما دوستان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و منتظران فرج، نظر لطفی فرموده و چشمان رمد دیده و هجران كشیده ی ما به نور جمال بی مثال آن نورالهی، بنیان گذار حكومت واحد جهانی، روشن و منور فرماید.
این موضوع چنان شایان دقت و درخور اهمیت است كه پیوسته مورد توجه ائمه اطهار علیهم السلام بوده و همیشه آنرا به پیروان مومن و واقعی خود گوشزد فرموده اند تا جائی كه حتی پیدایش و ظهور دولت حق و قیام حضرت مهدی علیه السلام را به انقراض سلطنت آنان مربوط دانسته اند.
از مجموع روایاتی كه درباره ی انقراض خلافت بنی عباس و همچنین انقراض آخرین دولت نوسازی شده ی آنان، قبل از ظهور به دست ما رسیده، چنین استفاده می شود كه ظهور حضرت ولی عصر -عجل الله تعالی فرجه- پس از سرنگونی آخرین دولت آنان است كه بدست توانای (سومین خراسانی) كه سیدی از دودمان پاك خاندان رسالت و ولایت است، و از ایران قیام می كند [1] صورت خواهد گرفت.
در این باره روایات زیادی وجود دارد كه به چند نمونه اشاره می كنیم:
1- مرحوم علامه مجلسی علیه الرحمه، در بحارالانوار به نقل از كتاب «العددالقویه» تالیف رضی الدین حلی چنین می نویسد:
از سلمان فارسی رضی الله عنه روایت شده است كه وی گفت:
[ صفحه 89]
به خدمت حضرت امیرالمومنین علیه السلام شرفیاب شدم در حالی كه آن حضرت خود تنها در خانه بود عرض كردم: یا امیر المومنین! حضرت قائم علیه السلام كه از نسل شماست كی ظهور می كند؟ حضرت آه عمیقی كشید و سپس فرمود: «قائم» قیام نمی كند مگر هنگامی كه بچه ها به ریاست برسند و حقوق الهی پایمال شود، و قرآن را با غنا «آهنگ موسیقی» بخوانند.
«فاذا قتلت ملوك بنی عباس اولی العمی و الالتباس، اصحاب الرمی عن الاقواس، بوجوه كالتراس، و خرجت البصرة، هناك یقوم القائم من ولد الحسین علیه السلام»
هنگامی كه پادشاهان بنی عباس كه مردمانی كور دل و نیرنگ باز می باشند با تیرهائی كه از كمان می گذرد بوسیله ی اشخاصی كه صورتهای پهنی مانند (سپر) دارند به قتل رسیدند، و شهر بصره خراب گردید، و در آن قائم علیه السلام كه از اولاد امام حسین علیه السلام است قیام می كند. [2] .
دراین روایت چنانكه ملاحظه می فرمائید به دو علامت از علامت های «ظهور» اشاره شده است. یكی انقراض خلافت بنی عباس، و دیگری خراب شدن شهر بصره، اما روایات دیگری در دست است كه نشان می دهد سلطنت بنی عباس پس از انقراض نخستین، بار دیگر تجدید می شود و سپس همزمان با ظهور حضرت ولی عصر (ارواحناه له الفداء) یا اندكی پیش از آن منقرض می گردد و آنگاه حضرت ظهور می فرمایند.
برای تایید این مطلب به نمونه هائی دیگر توجه فرمائید.
2- در كتاب «غیبت نعمانی» از امام باقر علیه السلام روایت كرده است كه آن حضرت فرمود:
هنگامی كه در میان «بنو فلان» (منظور بنی عباس است) اختلاف افتاد، به انتظار فرج باشید، و فرج شما نخواهد رسید مگر آنكه (بنو فلان) اختلاف پیدا كنند: همین كه آنها اختلاف نمودند به انتظار صیحه ای كه در ماه مبارك رمضان شنیده می شود، و خروج حضرت «قائم علیه السلام» باشید كه خداوند هر آنچه را كه بخواهد انجام می دهد و «قائم علیه السلام» هرگز قیام نمی كند و شما آنچه را كه دوست می دارید نمی بینید مگر آنكه فلان طایفه (یعنی بنی عباس) در میانشان اختلاف پیدا شود، و چون چنین شد مردم درباره آنان به طمع بیفتد و اختلاف كلمه روی دهد- یعنی
[ صفحه 90]
یكپارچگی آنان از بین برود و حكومتشان از هم بپاشد و سفیانی خروج كند [3] .
3- ابوبصیر از حضرت امام محمدباقر علیه السلام روایت كرده است كه آن حضرت فرمود:
حضرت قائم علیه السلام در سالهای فرد- نه، یك، سه، پنج، قیام خواهد كرد و فرمود: هنگامی كه بنو امیه اختلاف كردند و حكومتشان از دست رفت (بنی عباس) به حكومت خواهند رسید، و آنان همواره در بهار حكومت و طراوت زندگی خواهند بود تا آنكه دچار اختلاف شوند، همین كه به اختلاف افتادند، حكومتشان از دست خواهد رفت. و مردم مشرق و مغرب نیز به اختلاف دچار خواهند شد.
آری، اهل قبله نیز گرفتار اختلاف می شوند، و مردم از شدت ترس، به ناراحتی و سخنی خواهند افتاد، و پیوسته به همین حال (ترس و نگرانی) هستند تا آنگاه كه آواز دهنده ای از آسمان آواز دهد، پس همین كه آواز داد كوچ كنید، كوچ كنید، كه بخدا قسم گویا او را (یعنی حضرت قائم علیه السلام) را می بینم كه در میان ركن و مقام ایستاده و از مردم به امر نو، و كتاب نو و حكومت آسمانی نو، بیعت می گیرد.
«اما انه لایرد له رایه حتی یموت» آگاه باشید و بدانید كه هر پرچمی كه به هر سوئی می فرستند تا پایان عمر او باز گردانده نمی شود و یا اینكه تا پایان عمر حضرتش هیچ پرچمی علیه او برافراشته نمی گردد. [4] .
4- همچنین امام باقر علیه السلام در روایتی فرمود:
بنی فلان (یعنی بنی عباس)، ناچار باید به سلطنت برسند، و همین كه به سلطنت و حكومت رسیدند، و سپس اختلاف نمودند، حكومتشان از یكپارچگی خواهد افتاد و كارشان پراكنده خواهد شد تا آنكه (خراسانی) و (سفیانی) بر آنان خروج كنند، این از «مشرق» و آن دیگری از «مغرب» همچون دو اسب میدان مسابقه بسوی كوفه پیشتازی كنند، و این از مشرق، و آن از مغرب، تا آنكه نابودی (بنی فلان) بدست آن دو انجام پذیرد، آن چنان كه حتی یك نفر از آنان را باقی نگذارند. [5] .
[ صفحه 91]
5- ابن ابی یعفور، گفت: امام صادق علیه السلام به من فرمود:
نابودی فلان كس (نام یكی از بنی عباس) را به دست داشته باش و با انگشتان دستت بشمار، و خروج سفیانی، و كشته شدن یك نفر- ظاهرا منظور نفس زكیه است- و لشكری كه به زمین فرو می رود، و صدا.
عرض كردم: صدا چیست؟ آیا همان آواز دهنده ای است كه آواز می دهد؟
فرمود: آری و صاحب الامر علیه السلام با همان صدا شاخته می شود و سپس فرمود:همه ی فرج در نابودی فلانی (از بنی عباس) است. [6] .
6- محمد بن صامت می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض كردم:
هیچ نشانه ای در پیشاپیش این امر «یعنی ظهور حضرت صاحب الامر علیه السلام» نیست؟
فرمود: چرا عرض كردم: آن نشانه چیست؟
فرمود: نابودی عباسی، (یعنی یك نفر از بنی عباس) [و در بعضی از نسخه ها نابودی بنی العباس است] و خروج سفیانی، و كشته شدن نفس زكیه، و فرو رفتن زمین در بیداء، و صدائی از آسمان.
عرض كردم: فدایت شوم می ترسم كه این كار به طول بیانجامد؟
فرمود: نه، آن مانند رشته منظمی به دنبال هم خواهند آمد. [7] .
7- مرحوم سید بن طاووس علیه الرحمه، در كتاب «الملاحم و الفتن» حدیثی را از امام صادق علیه السلام در مورد انقراض سلطنت بنی عباس بدین گونه آورده است:
«وردی عن الصادق جعفر بن محمد علیه السلام انه سئل عن ظهور قائم اهل البیت علیهم السلام فتنهد و بكی ثم قال: یا لها من طامة، اذا حكمت فی الدوله الخصیان، و النسوان و السودان، و احدث الاماره الشبان و الصبیان، و خرب جامع الكوفه من العمران و انعقد الجسران، فذلك الوقت زوال ملك بنی عمی العباس، و ظهر قائمنا اهل البیت علیهم السلام». [8] .
و روایت شده كه از صادق آل محمد صلی الله علیه و آله راجع به ظهور قائم اهل بیت علیهم السلام پرسیدند،
[ صفحه 92]
آن حضرت آه سردی كشید و گریه كرد و سپس فرمود: تا آن وقت چه مصائب بزرگی خواهد بود. وقتی كه «افراد اخته» [یعنی: مردانی كه بیضه ی آنها را كشیده اند] و «زنها» و «سیاهان» به حكومت رسیدند، و جوانها و بچه ها امارت و فرمانروائی كردند، و جامع كوفه (یعنی: مسجد كوفه) از آبادی خراب شد، و آن دو جسر (یعنی: پلهای روی شط كوفه) ساخته شد، و در آن موقع سلطنت بنی عباس دچار زوال ونابودی می شود و حكومتشان از بین می رود و قائم ما اهل بیت علیهم السلام ظهور خواهند نمود.
در این حدیث شریف امام صادق علیه السلام چهار علامت از علائم ظهور حضرت قائم علیه السلام را بیان فرموده است كه مختصرا توضیح می دهیم:
1- امام علیه السلام فرموده است: «اذا حكمت فی الدولة الخصیان» یعنی: از جمله علائم ظهور، حكومت «اخته ها» است (یعنی كسانی كه مردی ندارند) و ظاهرا منظور حضرت از این جمله كنایه از عدم شخصیت آنان است و گوئی امام علیه السلام می خواهد بفرماید در موقعی كه اشخاص بی صلاحیت و نوكر صفت كه از خود هیچ گونه رای و تدبیر و شخصیتی ندارند، و پیوسته تابع این و آن غلام حلقه به گوش دیگران هستند، به حكومت رسیدند، در آن موقع باید منتظر فرج بود.
2- امام علیه السلام فرموده است:«و احدث الاماره الشبان و الصبیان» یعنی: زمانی كه جوانها و بچه ها دولت را قبضه كردند، این نیز یكی از علائم ظهور است. و معنای سخن حضرت این است كه وقتی جوانها و بچه ها كه رای و تدبیری ندارند و غالبا تابع احساسات و هوا و هوس خود می باشند و تجربه ای در زندگی ندارند به ریاست رسیدند و دولتها را در اختیار خود گرفتند باید منتظر فرج بود. زیرا: تا آن موقع چنین چیزی نبوده است و به حكومت رسیدن بچه ها و جوانها چیز تازه ای است.
3- امام علیه السلام فرموده است «و خرب جامع الكوفه من العمران» یعنی: هرگاه دیدید كه مسجد كوفه از آبادی افتاد، بدانید كه این یكی از جمله ی علائم است و البته واضح است كه خرابی مسجد به نداشتن نمازگزار و تهی شدن از نماز و عبادت است. و مسجد زمانی از آبادی می افتد كه نمازگزاری نداشته باشد و وقتی كه مردمی نبودند كه به مسجد بروند و نماز بخوانند و عبادت كنند قهرا مسجد از آبادی می افتد.
[ صفحه 93]
4- حضرت فرموده است «وانعقدت الجسران» یعنی: و تا زمانی كه در كوفه (دو پل ساخته شود) باید منتظر ماند، و در نسخه ی دیگری بجای «جسران» كه معنای ساخته شدن «دو پل» بر روی شط فرات است كلمه ی «جیران» وارده شده است و در این صورت معنای سخن حضرت چنین می شود كه: زمانی كه مسجد كوفه همسایه پیدا كرد و اطراف آن آباد شد، و خانه ها و ساختمانها بنیان گردید، پس در آن موقع حكومت بنی عباس دچار زوال و نابودی می گردد و قائم ما اهل بیت علیهم السلام ظهور می نماید و بحمدالله همه ی اینها تاكنون واقع شده و امید است كه خداوند عالمیان به ما دوستان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و منتظران فرج، نظر لطفی فرموده و چشمان رمد دیده و هجران كشیده ی ما به نور جمال بی مثال آن نورالهی، بنیان گذار حكومت واحد جهانی، روشن و منور فرماید.
[1] براي براي آشنائي با اين شخصيت بزرگ انقلابي به بخش سوم تا پنجم مراجعه فرمائيد.
[2] «بحارالانوار» ج 52 ص 275 حديث 168.
[3] غيبت النعماني ص 255.
[4] غيبت نعماني ص 262 باب 14 حديث 22 ط صدوق.
[5] غيبت النعماني، ص 259 حديث 18- طبع صدوق.
[6] غيبت النعماني ص 157 حديث 16 - طبع صدوق.
[7] غيبت نعماني ص 262 حديث 21.
[8] الملاحم و الفتن 198 - طبع منشورات الرضي و طبع نجف ص 164.